ندای امت / فراوانی معلولیت یک شاخص مهم است که ریشه در چگونگی خدمات بهداشتی، عوامل ارثی، فرهنگ و آداب و رسوم و اقتصاد جامعه دارد.
ضعف خدمات بهداشتی به ویژه در روستاها، ازدواج های فامیلی و دانش ناکافی خانواده ها نسبت به مسائل روان شناختی کودکان از جمله عوامل موثر در افزایش بروز معلولیت در استان کهگیلویه و بویراحمد است.
استان ۷۲۶ هزار نفری کهگیلویه و بویراحمد ۲۷ هزار معلول دارد که از این تعداد ۱۱هزار نفر معلول جسمی و حرکتی هستند و عمده ترین عامل در این زمینه هم ازدواج های فامیلی اعلام شده است.
کارشناس اداره کل بهزیستی کهگیلویه و بویراحمد معتقد است که معلولیت های اعصاب و روان اکتسابی اند اما عوامل مختلفی همچون بیماری های ژنتیکی، حادثه رانندگی، سوانح، بیماری، پرت شدن از کوه و دیگر موارد سبب ایجاد معلولیت جسمی و حرکتی می شوند.
کریم رهیده افزود: کهگیلویه و بویراحمد استانی کوهستانی است که جاده های آن هنوز چهار خطه نشده اند و روز به روز شاهد سوانح جاده ای بسیاری در این مسیرها هستیم که در موارد بسیاری معلولیت افراد را در پی دارد.
وی با اشاره به اینکه آزمایش های اولیه مربوط به غربالگری در مرکز مشاوره ژنتیک استان (سه مرکز مشاوره ژنتیک در شهرهای یاسوج، دهدشت و گچساران) انجام می شود اما آزمایش های ثانویه برای بررسی بیشتر به شیراز و اهواز ارجاع داده می شود که هم تحمیل هزینه ها و مسافت بیشتر سبب به دردسر افتادن خانواده ها می شود.
تعرفه آزمایش های زنتیک بالاست و با نرخ دولتی بین ۱۲ تا ۱۶ میلیون تومان در می آید که راه اندازی این مرکز در استان خدمات دهی به جامعه هدف را بسیار آسان و کم هزینه تر خواهد کرد.
کهگیلویه و بویراحمد تنها استانی که آزمایشگاه تخصصی ژنتیک ندارد
می توان ادعا کرد که کهگیلویه و بویراحمد تنها استان بدون آزمایشگاه تخصصی ژنتیک کشور است که این موضوع باعث شده برخی افراد از انجام این آزمایش‌ها چشم‌پوشی کنند و روز به روز شاهد فراوانی معلولیت در استان باشیم.
طبق اظهارات متولیان جهاد دانشگاهی کهگیلویه و بویراحمد، حوزه پژوهشی جهاد دانشگاهی استان متولی ساخت مرکز مشاوره، آزمایشگاه و درمانگاه ژنتیک این استان در شهر یاسوج است.
راه اندازی مرکز مشاوره، آزمایشگاه و درمانگاه تخصصی ژنتیک کهگیلویه و بویراحمد در شهر یاسوج در قالب یک تفاهم نامه پنج ساله و از سوی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی، درمانی این استان به جهاد دانشگاهی استان واگذار شد و تاکنون نیز ۱۵ میلیارد ریال برای ساخت آن هزینه شده است.
هم اینک هیچگونه مرکز خدمات تخصصی و آزمایشگاه ژنتیک در این استان وجود ندارد اما در سفر دوم رئیس جمهور به استان و یک مصوبه مهم در این رابطه، امیدهای تازه ای برای ساخت و تکمیل این مرکز شکل گرفته است.
چه برنامه هایی روند افزایشی معلولیت ها را در استان کاهش می دهد؟
کارشناس اداره کل بهزیستی کهگیلویه و بویراحمد گفت: مشاوره های ژنتیکی، غربالگری های شنوایی و بینایی و برنامه های آموزشی روند افزایشی معلولیت ها در استان را کنترل می کند.
سید باقر حسینی افزود: انجام آزمایش های ژنتیک و پذیرش همه هزینه های این آزمایش ها یکی از مهمترین برنامه های پیشگیرانه ای است که باعث کاهش روند معلولیت های مادرزادی در کهگیلویه و بویراحمد می شود.
می طلبد آگاه سازی پیشگیری از معلولیت ها برای دانش آموزان پایه های دهم و یازدهم و دوره های آموزشی پیشگیری از معلولیت ها در سالمندی انجام شود.
هم اینک هیچگونه مرکز خدمات تخصصی و آزمایشگاه ژنتیک در این استان وجود ندارد و بر همین اساس مردم کهگیلویه و بویراحمد مجبورند برای دریافت خدمات لازم در زمینه ژنتیک به شهرهای همجوار از جمله شیراز و اصفهان مراجعه و هزینه های زیادی را صرف کنند که این مهم یک خلا اساسی در این استان محسوب می شود.
والدین آواره در استان های همجوار برای انجام آزمایش های ژنتیک
پزشک هم استانی در این باره می گوید: استان کهگیلویه و بویراحمد هم اکنون فاقد آزمایشگاه تخصصی ژنتیک است در حالی که یکی از نیازها و ضروریات این استان می باشد و مردم این استان برای انجام آزمایشات تخصصی ژنتیک به آزمایشگاه‌های استان‌های همجوار ارجاع داده می‌شوند.
ریحان حسینی افزود: با راه اندازی این آزمایشگاه نیاز مردم استان در داخل استان برطرف می شود و با توجه به وضعیت معیشت بسیاری از خانواده ها، متحمل هزینه های کمتری هم خواهند شد.
وی تاکید کرد: این مرکز می تواند در ارائه مشاوره، راهنمایی و درمان مراجعان، مفید باشد و باعث کم کردن رفت و آمدهای بین استانی مردم استان شود.
راه اندازی آزمایشگاه تخصصی ژنتیک از مصوبات سفر دور دوم رئیس جمهور
معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استاندار کهگیلویه و بویراحمد می گوید: بالا بودن آمار معلولان در استان نسبت به جمعیت نگرانی هایی ایجاد کرده است.
سید جواد هاشمی مهر افزود: جمعیت معلولان مستمری بگیر کهگیلویه و بویراحمد نزدیک به ۱۸ هزار نفر است که سه درصد جمعیت استان می باشد.
وی ادامه داد: با وجود آمار بالای معلولیت در استان، هیچ گونه آزمایشگاه تخصصی ژنتیک، مشاوره، غربالگری و تشخیص در استان وجود ندارد و خانواده های نیازمند به این خدمات مجبور هستند به برخی استان‌های همجوار مراجعه کنند.
هاشمی مهر تاکید کرد: با توجه به این آمار راه‌اندازی آزمایشگاه ژنتیک ضروریات استان بوده و از مصوبات سفر دور دوم دولت به استان است و با مشارکت جهاد دانشگاهی این آزمایشگاه راه اندازی می شود.
وی بیان کرد: جهاد دانشگاهی در جهت راه اندازی این آزمایشگاه از حمایت های همه مسئولان استانی برخوردار است و همه عوامل باید برای ریشه کنی بیماری‌های ژنتیکی پای کار بیایند.
۷۸.۲ درصد معلولیت ها در استان مادرزادی است
مدیرکل جهاد دانشگاهی کهگیلویه و بویراحمد با اشاره به نتایج طرح آسیب شناسی معلولیت ها در جهاد دانشگاهی، گفت: طبق تحقیقات صورت گرفته ۷۸.۲ درصد معلولیت ها در استان مادرزادی است.
سید داوود موسوی افزود: علت ۶۸.۲ درصد از معلولان به دلیل خویشاوندی والدین است که نشان می دهد ازدواج های فامیلی در افزایش نرخ معلولیت ها و بروز بیماری مادرزادی در استان موثر است.
وی تصریح کرد: حدود ۷.۳ درصد از معلولیت در استان کهگیلویه و بویراحمد نیز ناشی از تصادف و سوانح بوده است.
فقدان فرصت های زندگی و عدم دسترسی افراد معلول به ساختارهای اجتماعی, سیاسی و اقتصادی, تبعیض و طرد اجتماعی افراد معلول را در پی دارد.
مناسب سازی محیط زندگی و خودرو، تغذیه ، کمک هزینه حمل و نقل،خرید تجهیزات توان بخشی مانند ولیچر، کفش طبی، تشک مواج و سمعک،کمک هزینه کاشت وتعمیرات دستگاه کاشت حلزون،گفتار درمانی،کار درمانی،فیزیوتراپی و سایر خدمات توان بخشی،کمک هزینه تحصیلی به دانش آموزان ودانشجویان معلول نیازمند توجه ویژه متولیان امر در دولت سیزدهم است.
بیکار بودن بخش قابل توجهی از توانمندان این قشر،فراهم نبودن شرایط تحصیل رایگان (یکی از بندهای قانون حمایت از معلولان)،کمبود تجهیزات توانبخشی با کیفیت و ناکافی بودن مناسب سازی ها زندگی آنان را سخت تر کرده است.
بهزیستی کهگیلویه و بویراحمد به ۲۷ هزار معلول خدمات غیر مستمر ارائه می دهد و از این تعداد ۱۸ هزار نفر معلول به صورت مستمر خدمات دریافت می‌کنند./انلاین
